MAKİNE TEKNOLOJİSİ ALANI
A. ALANIN MEVCUT DURUMU VE GELECEĞİ
Teknolojinin gelişmesi insanın ve insanlığın yaşam kalitesini yükseltmek, insanın kendisine ve çevresine daha fazla zaman ayırmasını hedeflemiştir. Makineler, insanların hayatını kolaylaştıran, yaşam kalitesini yükselten en önemli unsurlardan biridir. Makine teknolojisi alanı ekonomik kalkınmanın temelidir. Alan, ülkemizde ve dünyada hızla ilerlemektedir, getirisi ve katma değeri de ekonominin lokomotifi durumundadır.
Alanda istihdam imkânları oldukça çeşitlidir. Dünyada ve ülkemizde sektördeki kalifiye eleman sıkıntısı oldukça fazladır. Dolayısıyla iş bulma sıkıntısı yoktur. Alanda çalışanların gelir düzeyleri ülke standartlarının üzerindedir. Ülkemiz, bulunduğu coğrafi bölgede makine teknolojisi alanında lider olmayı hedeflemiştir. Bugün birçok ülkeye ihracat ve teknoloji transferi yapmaktadır.
B. MAKİNE TEKNOLOJİSİ ALANI ALTINDA YER ALAN MESLEKLER
- Endüstriyel Kalıpçılık
- Bilgisayar Destekli Endüstriyel Modelleme
- Bilgisayar Destekli Makine Ressamlığı
- Makine Bakım Onarımı
- Bilgisayarlı Makine İmalatı
- Mermer İşleme
Yukarıda belirtilen mesleklerden Okulumuzda Mekanik Bakım Onarım Dalı bulunmaktadır. Ayrıca okulumuzda Bilgisayarlı Makine İmalatı dalı açılması gündemimizdedir. Bu iki dala ait tanım ve görevler aşağıda verilmiştir.
MAKİNE BAKIM ONARIMI DALI
Tanımı
Tezgâh kurulumunu yapan, tezgâhların bakım kataloglarını inceleyerek arıza tespitini yapan, arızalı parçayı onaran ya da yenisi ile değiştiren tezgah ve makinelerin periyodik bakımlarını yapan nitelikli kişidir.
Görevleri
- Sistemi faal durumda tutmak.
- Makinelerin periyodik bakımını yapmak.
- Arıza tespiti yapmak.
- Onarım yapmak.
- Makine yerleşimi yapmak.
- Makine montajı yapmak.
- Mesleki gelişim ve sanayicilere rehberlik yapmak.
- Temel tesviye işlemleri yapmak
-Elektrik ve elektronik sistemlerin bakım ve onarımını yapmak.
- Hidrolik-Pnömatik sistemlerin bakım ve onarımını yapmak.
- Gerektiğinde bakım ve onarım için aparat tasarımı yaparak uygulamak.
- Sistemi işletmeye almak
- Bakım katoloğunu incelemek
- İş organizasyonu ve planlama yapmak.
- İş güvenliği kurallarına uymak.
BİLGİSAYARLI MAKİNE İMALATI DALI
Tanımı
Klasik ve bilgisayar kontrollü talaşlı imalat tezgâhlarını çalıştırıp sayısal kod üreterek kullanabilen, makine parçalarını işleyebilen, bu makinelerin her türlü ayar ve kontrollerini yapabilen, makinelerin üzerindeki tüm sistemlerin bakım ve onarımını yapabilen nitelikli kişidir.
Görevleri
- Teknik resim çizmek.
- Temel imalat ve montaj işlemleri yapmak.
- Bilgisayar destekli iki ve üç boyutlu çizim yapmak.
- Takım yolları oluşturmak. ( Sayısal kod üretmek)
- CNC tezgâhlarını kullanmak.
- İş güvenliği kurallarına uymak.
- İş organizasyonu ve planlama yapmak.
- Çalıştığı makinelerin bakım ve onarımını yapmak.
C. MESLEK ELEMANLARINDA ARANAN ÖZELLİKLER
Makine teknolojisi elemanı olmak isteyenler, duyu organları işlevlerini tam olarak yerine getirir durumda olan, el, ayak ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen, titiz, yaratıcı, mesleği ile ilgili teknolojik yenilikleri takip ederek mesleğinde kullanabilen, üç boyutlu düşünen, temel matematik, fizik, malzeme ve işleme bilgisine sahip, sabırlı, estetik görüşlü, ekip çalışmasına yatkın, kendisi ve çevresi ile barışık, kişilik özellikleri gelişmiş, çevreye duyarlı kişiler olmalıdır.
D. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Makine bakım onarımcısı;
Çalışma ortamlarının; iyi aydınlatılmış ve ergonomik olması, iş güvenliği ve çalışanların sağlığının ön planda olması, verimli ve kaliteli üretimin temelidir. Çalışma ortamları zaman zaman gürültülü olabilir. Çalışma saatleri iş yoğunluğuna göre değişebilir.
Kamu ve özel sektörde çok geniş iş bulma imkânına sahiptirler.
Bilgisayarlı makine imalatçısı;
İyi aydınlatılmış, az gürültülü, ekiple ve bireysel çalışılabilen, ergonomik, kapalı atölye veya fabrika ortamlarıdır. Ortamın aydınlatma ve havalandırılmasına özen gösterilerek iş güvenliği, işçi sağlığı tedbirleri alınmış olmalıdır.
F. İŞ BULMA İMKÂNLARI
Makine bakım onarımcısı;
Makine imalatı yapan fabrikalarda, makine satış hizmeti veren firmalarda, İşletmelerin bakım onarım, servis, montaj vb. birimlerde iş bulma imkânına sahiptirler. Kendilerine ait tamir ve bakım servisi de kurabilirler. Makine Teknolojisi Alanı mezunları metallerin islendiği kamu yada özel sektör ayrımı yapılmaksızın her yerde çalışabilmektedir. İstihdam alanları son derece geniştir. Bir demir-doğrama atölyesinden, tıbbi cihaz yapan isletmelere, plastik doğrama imalatından is makinesi yapan fabrikalara kadar birçok yerde istihdam edilebilirler.
Bilgisayarlı makine imalatçısı;
Her türlü makine imalatı yapan fabrikalarda, atölyelerde, otomotiv sektöründe, gemi makinelerinde, talaşlı imalatta, makine bakım ve onarımcısı ve montaj elemanı olarak iş bulma imkânlarına sahiptirler. Kendi işletmelerini de kurabilirler. Bu mesleği yapan kişiler makine tasarımı ve imalatı yapan, her türlü imalat ve komple resimlerini bilgisayar ortamında çizebilen, bakım ve kullanım katalogu hazırlayabilen teknik eleman olarak, teknik büro, arge ve tasarım birimlerinde, kamu ve özel sektörde iş bulma imkânına sahiptirler.
G. EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARI
Alandan mezun olan öğrenciler, öncelikle kendi Mesleki ve Teknik Eğitim Bölgesi(METEB) içinde yer alan veya bölgesi dışındaki meslek yüksek okulları ile açık öğretim ön lisans (2 yıllık) programlarına sınavsız olarak yerleştirilmektedir. Makine teknolojileri alanından mezun olan öğrenciler aşağıdaki meslek yüksek okulu programlarına sınavsız geçiş yapabilirler;
- Makine Resim-Konstrüksiyon,
- Makine,
- Endüstriyel Kalıpçılık,
- Hasat Sonrası Teknolojisi,
- Makine Yağları ve Yağlama Teknolojisi,
- Mekatronik,
- Tarım Alet ve Makineleri,
- Otomotiv,
- Oto Boya Karoseri Doğrultma Teknikerliği,
- Sondajcılık,
- Metalürji Malzeme,
- Gemi Makineleri,
- Metalograf veMalzeme Muayenesi,
- Termik Santral Makineleri,
- Termik Santrallerde Enerji Üretimi,
- Raylı Sistemler Makine Teknolojisi,
- Bilgisayar Destekli Teknik Çizim.
Makine Teknolojisi alanından mezun olan öğrenciler sayısal puan türüne göre aşağıdaki 4 yıllık (lisans) eğitim programlarına ek puan alarak devam edebilirler:
- Talaşlı Üretim Öğretmenliği
- Kalıpçılık Öğretmenliği
- Mekatronik Öğretmenliği
- Tasarım ve Konstrüksiyon Öğretmenliği
- Makine Resim ve Konstrüksiyon Öğretmenliği
- Otomotiv Öğretmenliği
Mesleki Eğitim Merkezleri çıraklık eğitimi uygulama kapsamına alınan illerde ve meslek dallarında aday çırak, çırak, kalfa ve ustalara eğitim vermek ve çeşitli meslek kursları açmak suretiyle sanayinin ihtiyaç duyduğu nitelikli ara insan gücünü yetiştirmek amacıyla açılan eğitim kurumlarıdır. Halk Eğitimi Merkezleri yaşam boyu öğrenme perspektifi içerisinde her zaman ve her yerde uygulanabilecek yaygın eğitim programları ile her yaş ve düzeyde bireylere eğitim sunmaktadır. Mesleki Eğitim Merkezlerinde, Makine Teknolojisi alanında eğitim verilmektedir. Modüler programlarla meslek liseleri arasında paralellik sağlandığından dolayı yatay ve dikey geçişler olabilecektir
MEZUNİYET SONRASI
Metalikleri bölümü mezunları kamu ve özel sektörlerde teknisyen olarak çalışabilirler. Ayrıca TSK teknik birimlerinde astsubay olarak görev almak isterlerse Astsubay Hazırlama Okullarına devam edebilirler. Mezunlar eğer isterlerse iki yıllık Meslek Yüksek Okullarına sınavsız olarak girebilmektedirler.